✨DNA Hành trình khám phá cấu trúc chuỗi xoắn kép

Đây là tự truyện của James Watson – người đồng khám phá ra cấu trúc xoắn kép của DNA Nếu bạn tò mò về khám phá được coi là vĩ đại nhất thế kỷ 20 được phát hiện như thế nào, nếu bạn tò mò về trung tâm học thuật của thế giới những năm 1940-50, một trong những nơi giành nhiều giải Nobel Sinh Y học nhất, đây chắc chắn là cuốn sách dành cho bạn.

“Được xuất bản vào năm 2012 để đánh dấu 50 năm kể từ khi giải Nobel được trao cho Watson và Crick về công trình khám phá cấu trúc DNA, một ấn bản với chú thích và minh họa của cuốn sách kinh điển này mang đến những hiểu biết mới về mối quan hệ cá nhân giữa James Watson, Frances Crick, Maurice Wilkins, Rosalind Franklin. Những câu chuyện liên quan được người trong cuộc thuật lại đầy chi tiết, giúp khắc họa chân dung các nhà khoa học cũng như đời sống, suy tư hay cảm xúc của họ trong quá trình làm việc nghiên cứu.

Cấu trúc của DNA là một cuộc đua ngầm bắt đầu từ thời điểm Oswald Avery và cộng sự ở Đại Học Rockefeller, New York, làm thí nghiệm chứng minh DNA mang thông tin di truyền (trước đó người ta tin là protein mới là chất quyết định di truyền). Cuộc đua tìm kiếm ‘mật mã của sự sống’ còn ảnh hưởng cả đến thế giới khoa học nói chung, nhất là từ thời nhà vật lý vĩ đại người Áo Erwin Schrödinger. Có ít nhất 3 nhóm lúc đó dồn tâm sức vào cuộc đua này.

Nhóm thứ nhất ở King’s College (London) với điểm tựa chính là kỹ thuật X-ray crystallography, tuy nhiên không phải ai cũng có khả năng làm ra những bức ảnh X-ray chất lượng và ngay cả khi có những hình ảnh tuyệt đẹp (như của Rosalind Franklin và Maurice Wilkins) thì không phải ai cũng giải thích và mô hình hoá được nó.

Nhóm thứ hai là Linus Pauling ở Caltech là người đầu tiên nhận ra cấu trúc xoắn (helical) ở protein (giải Nobel hoá học năm 1958), và có lẽ ông đã phát hiện ra cấu trúc này ở DNA nếu ông không lỡ chuyến tàu qua Anh, lỡ luôn dịp chứng kiến bức ảnh X-ray của Wilkins và Franklin. Pauling công bố cấu trúc của DNA 2 tháng trước Watson và Crick, nhưng cấu trúc đó là sai (ông cho rằng nó là triple helix).

Nhóm cuối cùng và là những người chiến thắng là nhà khoa học thiên tài người Anh Francis Crick (người được coi là cha đẻ của ngành sinh học phân tử hiện đại) và một trong những người có ảnh hưởng nhưng cũng đầy mâu thuẫn, tác giả cuốn sách, nhà khoa học người Mỹ James Watson. Một trong những điểm đáng chú ý là Watson và Crick không hề có dự án về cấu trúc DNA, họ đơn giản là tò mò và quyết tâm theo đuổi nó bằng mọi giá. Erwin Chargaff là người phát hiện ra tỷ lệ của các nucleic acid trong DNA luôn cân bằng giữa Adenine và Thymine, Guanine và Cytosine. Sau khi chứng kiến seminar về phát hiện này vào năm 1952, Watson và Crick nghĩ ngay đến mô hình pairing trong cấu trúc DNA (A-T, G-C), một trong những điểm chính thúc đẩy họ xây dựng cấu trúc xoắn kép. Bức ảnh X-ray của Franklin là bức ảnh đơn giản nhưng có chất lượng nhất về cấu trúc tinh thể của DNA, nó chỉ ra rõ ràng cấu trúc xoắn (helical) ở DNA. Vì nhiều lý do mà Franklin và Wilkins đã không mô hình hóa được DNA dù họ là những người đầu tiên nhìn thấy bức ảnh X-ray này. Như vậy, Watson và Crick đã có hai bằng chứng quan trọng về cấu trúc DNA, đó là cơ chế ghép cặp (pairing) giữa A-T và C-G và cấu trúc xoắn của hai trục tinh thể. Tuy nhiên, họ chỉ hoàn chỉnh nó sau khi Jerry Donohue chỉ cho họ hydrogen chính là cầu nối A-T và C-G.

Cấu trúc xoắn kép của DNA được khám phá chính thức vào năm 1953, công trình thắng giải Nobel chín năm sau đó (1962) và ảnh hưởng của nó là vô tận. Ví dụ như nó chỉ ra cơ chế sao chép của tế bào của Watson và Crick dự đoán (và được chứng minh hoàn toàn sau đó), giải thích sự sống, tạo ra ngành sinh học phân tử và công nghệ sinh học như hiện nay.”

Theo TS Đinh Quang Huy

Tác giả James Dewey Watson (1928)

• Là nhà sinh vật học phân tử Mỹ. Vào năm 25 tuổi, ông đã nổi tiếng với công trình khám phá ra cấu trúc DNA. Watson, Francis Crick và Maurice Wilkins đã được trao giải Nobel Sinh lý và Y khoa năm 1962 cho "sự khám phá của họ liên quan đến cấu trúc phân tử của nucleic acids và tầm quan trọng của nó cho việc trao chuyển thông tin trong vật chất sống".

• 1956-1976: Watson trở thành thành viên giảng dạy tại các phòng thí nghiệm của Đại học Harvard.

• 1968: ông làm giám đốc phòng thí nghiệm Cold Spring Harbor tại Long Island, New York và chuyển trọng tâm nghiên cứu của trung tâm này sang nghiên cứu ung thư.

• 1994: ông đã giữ chức chủ tịch của trung tâm này 10 năm và sau đó trở thành hiệu trưởng của nó cho đến năm 2007.

• 1988-2002: Watson làm việc với Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, đóng góp cho việc xây dựng đề án liên quan đến di truyền của con người.

• Ông cũng đã viết rất nhiều sách khoa học, trong đó có The Molecular Biology of the Gene (1965),The Double Helix (1968).

ĐÁNH GIÁ/NHẬN XÉT CHUYÊN GIA

“Cuốn sách mô tả các sự kiện dẫn đến một trong những khám phá sinh học vĩ đại của thời đại chúng ta.” - Robert K. Merton

“Một thành công to lớ một tác phẩm kinh điển.” - Peter B. Medewar

“Không ai có thể bỏ lỡ sự phấn khích trong câu chuyện về khám phá vĩ đại và đẹp đẽ này… Cuốn sách truyền tải tinh thần khoa học… ý nghĩa về tương lai, tinh thần cao, sự cạnh tranh và dự đoán đúng sai, sự bao trùm của trí tưởng tượng và thử nghiệm thực tế.” - Jacob Bronowski

“Lịch sử về một nỗ lực khoa học, một câu chuyện trinh thám thực sự khiến người đọc nghẹt thở từ đầu đến cuối.” - Andre Lwoff

“Ông đã mô tả một cách đáng ngưỡng mộ cảm giác đáng sợ và đẹp đẽ khi tiến hành một khám phá khoa học.” - Richard Feynman

TRÍCH ĐOẠN ĐỌC THỬ

Tôi chưa từng thấy Francis Crick thể hiện vẻ khiêm nhường. Có thể anh ấy điềm đạm với ai khác, nhưng tôi chẳng có lý do nào để phán xét cả. Chuyện đó không liên quan đến sự nổi tiếng của anh lúc ấy. Anh đã được nhắc đến nhiều, thường là với một sự kính trọng, rằngcó thể một ngày nào đó anh sẽ được xếp vào hàng ngũ với Rutherford hay Bohr. Nhưng sự tình vẫn chưa phải như vậy vào khoảng mùa thu năm 1951 khi tôi đến làm việc ở Phòng thí nghiệm Cavendish thuộc Đại học Cambridge, cùng một nhóm nhỏ các nhà vật lý học và hóa học nghiên cứu về cấu trúc không gian ba chiều của protein. Vào thời điểm đó, anh đã 35 tuổi vàhầu như chưa có tiếng tăm gì. Mặc dù một vài đồng nghiệp thân thiết đã nhận ra tư duy nhanh nhẹn và sắc sảo của anh nên thường tìm đến anh để hỏi ý kiến, nhưng họ lại thường không trân trọng đúng mức mà còn cho rằng anh hay nói luyên thuyên.

Chủ nhiệm đơn vị nghiên cứu của Francis lúc ấy là ông Max Perutz, một nhà hóa học gốc Áo đã đến Anh vào năm 1936. Vào thời điểm đó ông đã thu thập nhiều dữ liệu nhiễu xạ qua tia X từ các tinh thể hemoglobin được hơn 10 năm và chỉ mới bắt đầu tìm thấy vài kết quả. Người giúp đỡ ông là Ngài Lawrence Bragg, giám đốc phòng thí nghiệm Cavendish. Suốt gần bốn mươi năm, ông Bragg, một người đoạt giải Nobel và là một trong những người đặt nền móng cho ngành tinh thể học, đã luôn dõi theo nhiễu xạ tia X như một phương pháp giúp xác định cấu trúc ngày càng phức tạp hơn của các phân tử.* Khi cấu trúc phân tử càng phức tạp được tìm ra nhờ phương pháp mới thì ông lại càng phấn khởi. Vì thế mà trong những năm ngay sau chiến tranh ông đặc biệt say mê với việc giải cấu trúc protein, vốn là loại phân tử phức tạp nhất. Bình thường, khi xong việc hành chính, ông Bragg hay ghé qua văn phòng của Perutz để thảo luận về những dữ liệu tia X vừa thu được. Sau đó ông tiếp tục tìm cách lí giải chúng sau khi về nhà.

Crick là điểm giao thoa giữa - nhà lý thuyết Bragg và - nhà thực nghiệm Perutz; anh thi thoảng cũng làm thí nghiệm nhưng thường say sưa với lý thuyết giải mã cấu trúc protein hơn. Mỗi khi tìm ra điều mới mẻ, anh thường sẽ trở nên cực kì phấn khích và lập tức kể cho bất kì ai chịu nghe về những điều này. Mộthai ngày sau đó anh thường nhận thấy lý thuyết của mình chưa ổn và thế là quay sang thí nghiệm cho đến khi chán thì phát kiến mới cho lý thuyết lại nảy sinh.

Có nhiều tình huống bi hài liên quan đến những chuyện này. Mà cũng nhờ vậy nên không khí phòng thí nghiệm, nơi mà những quy trình thường kéo dài từ vài tháng cho đến vài năm, trở nên sôi động hơn. Điều này một phần do âm lượng giọng nói của Crick: anh nói lớn và nhanh hơn bất kì ai và khi anh phá lên cười thì ai cũng biết anh đang ở đâu trongviện Cavendish. Gần như ai cũng thích thú với những khoảnh khắc rộn ràng này, đặc biệt là khi chúng tôi có thời gian chăm chú lắng nghe và ngắt lời ngay khi không còn theo kịp chuỗi suy luận của anh nữa. Nhưng có một ngoại lệ đáng nhắc tới. Những cuộc chuyện trò với Crick thường lại làm Ngài Lawrence Bragg khó chịu, và giọng nói của anh thôi cũng đủ để làm Bragg phải tìm một nơi khác, yên tĩnh hơn. Chỉ thỉnh thoảng ông mới tới uống trà ở Cavendish, vì điều đó có nghĩa là ông phải chịu đựng việc cả phòng trà như vỡ bung do giọng nói của Crick. Nhưng ngay cả khi đã làm vậy, Bragg vẫn chưa hoàn toàn được yên thân. Đã hai lần hành lang bên ngoài văn phòng của ông bị ngập khi nước túa ra từ phòng thí nghiệm mà Crick đang làm việc. Francis, vì mải say sưa với lí thuyết, đã lơ là việc siết chặt ống cao su quanh cái máy bơm hút của mình.

Vào thời điểm tôi mới đến, các lí thuyết của Francis đã vượt xa những giới hạn của lĩnh vực tinh thể học protein. Bất cứ điều gì quan trọng cũng lôi cuốn anh, và anh thường đi đến nhiều phòng khác nhau để xem những thí nghiệm mới nào vừa được thực hiện. Mặc dù thường rất nhã nhặn và ân cần đối với các đồng nghiệp khi họ không hiểu rõ ý nghĩa thật sự của những thí nghiệm mới, nhưnganh cũng không bao giờ ngần ngại nói thẳng với họ điều đó. Gần như ngay lập tức, anh sẽ đề xuất một loạt những thí nghiệm mới để chứng minh cho lập luận của mình. Ngoài ra, anh cũng không ngừng thao thao bất tuyệt với những ai chịu lắng nghe rằng các ý tưởng sáng suốt mới của mình có thể sẽ thúc đẩy khoa học phát triển như thế nào.

Từ những lí do đó, người ta thực sự sợ Crick dù không nói ra, đặc biệt là những người cùng thời với anh cũng đang tìm danh tiếng. Cái cách anh nhanh chóng nắm bắt dữ liệu và giản lược chúng thành những mô hình chặt chẽ thường làm cho họchột dạ. Họ sợ rằng, trong tương lai sớm thôi, anh ấy sẽ thành công, và sẽ chỉ ra cho cả thế giới thấy những cái đầu mờ nhạt, vốn được che dấu sau những lối hùng biện kiểu cách của Đại học Cambridge.

Mặc dù Crick được hưởng quyền có một bữa ăn mỗi tuần tại trường Caius (một trường thành viên danh giá của Đại Học Cambridge - ND), anh vẫn chưa vào biên chế của bất kì trường nào. Một phần là do chủ ý của anh. Anh rõ ràng không muốn chịu gánh nặng không đáng có từ việc giảng dạy sinh viên đại học. Phần khác cũng vì tiếng cười của Crick, không chừng nó sẽ làm mấy học giả đáng kính nổi khùng nếu phải nghe thấy quá một lần mỗi tuần. Tôi chắc rằng việc không vào biên chế đôi khi cũng làm Francis buồn phiền, dù cho bản thân anh cũng thấy rõ rằng cuộc sống của giới khoa bảng vốn bị chi phối bởi các vị trung niên quá mô phạm nhưng thực chất lại không có khả năng đem lại cho anh niềm yêu thích khoa học hay chỉ dạy cho anh bất cứ điều gì đáng giá. Duy chỉ có trường King, một ngôi trường giàu mạnh và phóng khoáng mới tiếp nhận anh mà không làm mất đi tính cách của cả đôi bên. Những ai thân thiết đều biết anh là một người bạn vui vẻ khi cùng nhau dùng bữa tối. Nhưng dù có cố gắng thế nào, họ không thể che giấu được sự thật là nếu vô tình đưa ra một bình luận sai về rượu sherry (rượu Tây Ban Nha) thì hẳn sẽ bị Francis mắng cho một trận.

Điềm Báo Và Sứ Mệnh (Bí Mật Đằng Sau Cơn Khủng Hoảng Đại Dịch Covid -19)

ĐIỀM BÁO VÀ SỨ MỆNH COVID-19 THỬ THÁCH CHÍNH PHỦ & NGƯỜI DÂN NHƯ THẾ NÀO? Trong tình hình dịch bệnh tại Việt Nam đang căng thẳng, việc xuất bản Điềm báo và sứ mệnh

Combo Sách - Nguồn Gốc Dịch Bệnh + Hợp Tác Cùng Bác Sĩ Để Trở Thành Người Bệnh Thông Thái

Your Health Your Decision - Hợp Tác Cùng Bác Sĩ Để Trở Thành Người Bệnh Thông Thái Trong suốt cuộc đời của con người, không ai tránh khỏi việc tiếp xúc với hệ thống y

Một Nửa Sự Thật - Nhận Định Về "Nhân Tố Enzyme" Của Bs Hiromi Shinya

Hiện nay, các thông tin về dinh dưỡng và thực phẩm có thể được tìm thấy ở mọi nơi, từ báo chí, các trang web đến mạng xã hội, cả chính thống và không chính

Ma Y Thần Tướng - Bìa Cứng (Tái Bản 2023)

Ma Y Thần Tướng - Bìa Cứng Tác phẩm tướng thuật nổi tiếng "Ma y thần tướng" đã được lưu truyền hàng nghìn năm , cho đến ngày nay vẫn lưu giữ được phong cách

Combo 2Q : Minh Triết Trong Ăn Uống Của Phương Đông + Ăn Gì Cho Không Độc Hại (Tặng Kèm Bookmark Bamboo Books)

Minh Triết Trong Ăn Uống Của Phương Đông Cơ thể được xây đắp bởi đồ ăn thức uống hàng ngày, nguồn năng lượng cho chúng ta hoạt động cũng từ đó. Vì vậy, hiểu biết

Sách - How food works - Hiểu hết về thức ăn - Nhã Nam

THÔNG TIN PHÁT HÀNH: Dịch giả: Trần Trương Phúc Hạnh Nhà xuất bản: Thế Giới Số trang: 255 Kích thước: 19,5 x 23,5 cm Ngày phát hành: 22-01-2019 GIỚI THIỆU SÁCH: Hướng dẫn đơn giản

Hiểu Để Kiểm Soát Bệnh Tiểu Đường Và Biến Chứng_AL

Hiểu Để Kiểm Soát Bệnh Tiểu Đường Và Biến Chứng Nếu bạn trả lời “có” cho bất kỳ câu hỏi nào dưới đây, thì cuốn sách này là dành cho bạn! ● Bạn hay người

Nước Ép Tươi Xanh Thải Độc Chữa Lành

75 công thức giúp thanh lọc cơ thể, giảm cân hiệu quả, đẩy nhanh quá trình phục hồi thể chất và tinh thần Giữ gìn sức khỏe là điều quan trọng và theo cách này

Nhân Tố Enzyme - Thực Hành (Tái Bản 2021)

Nhân Tố Enzyme - Thực Hành (Tái Bản 2021) ------------ Ngày nay, nền y học hiện đại đang không ngừng phát triển, thế nhưng tại sao số người phải chống chọi với bệnh tật vẫn

Combo "Cẩm Nang Sống Khỏe" : Hoang Mang - Chỉ Dẫn Của Bác Sĩ Để Hiểu Rõ Đúng Sai + Lắng Nghe Cơ Thể + Your Health Your Decision - Hợp Tác Cùng Bác Sĩ Để Trở Thành Người Bệnh Thông Thái + Detox, Low-Carb, Thực Phẩm Hữu Cơ…Tin Đồn & Sự Thật

Combo "Cẩm Nang Sống Khỏe" : Hoang Mang - Chỉ Dẫn Của Bác Sĩ Để Hiểu Rõ Đúng Sai + Lắng Nghe Cơ Thể + Your Health Your Decision - Hợp Tác Cùng Bác Sĩ

Chế Độ Ăn Giảm Cân Nên Thế Nào Là Tốt - TS - BS Nguyễn Thị Minh Kiều

Nhà Cung Cấp: Cty Văn Hóa Việt Thư Tác giả: Tiến Sĩ - Bác Sĩ Nguyễn Thị Minh Kiều NXB: NXB Hồng Đức Năm XB: 2022 Trọng lượng: 200 (gr) Kích Thước: 14.5 x 20.5

Đổi Lối Ăn Uống Đẩy Lùi Ung Thư

Mã hàng 8935074129963 Tên Nhà Cung Cấp Cty Hồ Lâm Tác giả Sally Lipsky Người Dịch Eira Linh NXB Thanh Hóa Năm XB 2023 Ngôn Ngữ Tiếng Việt Trọng lượng (gr) 225 Kích Thước Bao

Sách - Combo 2 Tác Phẩm Của Tiến Sĩ David R. Hawkins: Chữa Lành Và Hồi Phục - Healing And Recovery + Power Vs Force -Trường Năng Lượng Và Những Nhân Tố Quyết Định Hành Vi Của Con Người - Thái Hà Books

Sách - Power Vs Force - Trường Năng Lượng Và Những Nhân Tố Quyết Định Hành Vi Của Con Người Tiến sĩ, bác sĩ tâm thần, nhà nghiên cứu nhận thức và giảng viên tâm

Sách - Combo Đừng chết bởi canxi và hóa chất

Sách - Combo Đừng chết bởi canxi và hóa chất ------------ Đừng Chết Bởi Canxi Nay chúng ta đều biết rằng kiến thức địa chất được công nhận trong thời đại của Christopher Columbus đã

Combo Sách Minh Triết Trong Ăn Uống Của Phương Đông + Bí Quyết Trường Thọ Của Người Nhật (Bộ 2 Cuốn)

Combo Sách Minh Triết Trong Ăn Uống Của Phương Đông + Bí Quyết Trường Thọ Của Người Nhật (Bộ 2 Cuốn) 1. Minh Triết Trong Ăn Uống Của Phương Đông Học cách ăn lành, sống

Cây Rau Vị Thuốc

Cây Rau Vị Thuốc Mục đích tập thơ ra đời là để gửi tặng bà con đang sống ở vùng sâu vùng xa như một việc đền ơn đáp nghĩa của tác giả với bà

Châm Cứu Đối Huyệt (Lữ Cảnh Sơn)

Nhà xuất bản: Dân Trí Tác giả: Lữ Cảnh Sơn Dịch giả: Hoàng Duy Tân Kích thước: 16 x 24cm Số trang: 782 Loại bìa: Bìa mềm ---------------- Châm Cứu Đối Huyệt Theo dòng lịch

Một nửa sự thật - Nhận định về "nhân tố enzyme của BS Hiromi Shinya

Hiện nay, các thông tin về dinh dưỡng và thực phẩm có thể được tìm thấy ở mọi nơi, từ báo chí, các trang web đến mạng xã hội, cả chính thống và không chính

Combo Cẩm Nang Đắt Gía Cho Sức Khỏe: Thần Dược Xanh + Nhân Tố Enzyme - Phương Thức Sống Lành Mạnh (Bộ 2 cuốn / Tặng kèm bookmark Green Life)

Combo Cẩm Nang Đắt Gía Cho Sức Khỏe: Thần Dược Xanh + Nhân Tố Enzyme - Phương Thức Sống Lành Mạnh (Bộ 2 cuốn / Tặng kèm bookmark Green Life) Chẳng có một người bạn

Cha Mẹ Là Thầy Thuốc Tốt Nhất Của Con - Để Con Thông Minh Khỏe Mạnh, Cha Mẹ Nên Làm Gì? (Tập 1)

Cha Mẹ Là Thầy Thuốc Tốt Nhất Của Con - Để Con Thông Minh Khỏe Mạnh, Cha Mẹ Nên Làm Gì? (Tập 1) Con cái là tài sản quý giá và lớn lao nhất của

Hiệu Ứng Telomere: Giải Pháp Đột Phá Để Sống Trẻ, Khỏe, Và Ngăn Ngừa Lão Hóa

Hiệu Ứng Telomere: Giải Pháp Đột Phá Để Sống Trẻ, Khỏe, Và Ngăn Ngừa Lão Hóa Việc phát hiện ra telomere ở đầu mút nhiễm sắc thể đưa tiến sĩ Elizabeth Blackburn, tác giả chính

Sách Ăn gì bổ não (Brain Maker)

ĂN GÌ BỔ NÃO Các vấn đề về rối loạn não bộ ngày càng tăng – từ trẻ em với chẩn đoán tự kỷ, tăng động giảm chú ý đến người lớn bị sa sút

Phòng Bệnh Và Trị Bệnh Theo Phương Pháp Thực Dưỡng Ohsawa

Phòng Bệnh Và Trị Bệnh Theo Phương Pháp Thực Dưỡng Ohsawa MACROBIOTICS hiểu theo từ Hy Lạp (Makrobiotos) hoặc THỰC DƯỠNG hiểu theo ngữ nghĩa Hán Việt là phương pháp hoặc nghệ thuật dưỡng sinh

Cơ Thể Tự Chữa Lành: Thực Phẩm Thay Đổi Cuộc Sống

Cơ Thể Tự Chữa Lành: Thực Phẩm Thay Đổi Cuộc Sống Cơ thể tự chữa lành: Thực phẩm thay đổi cuộc sống - Thần dược đến từ trái cây và rau củ giúp chúng ta

BÊNH VỰC THỰC PHẨM - HUYỀN THOẠI VỀ DINH DƯỠNG VÀ THÚ VUI ĂN UỐNG (IN DEFENSE OF FOOD)

Giới thiệu sách Bênh Vực Thực Phẩm “Loài người chúng ta nên ăn gì để mạnh khỏe nhất?” Đuổi theo câu hỏi đó, Michael Pollan lần tìm về quá khứ khi mà việc ăn uống

Khí Công Y Đạo - Huyết Áp Giả Và Bệnh Ung Thư

Đối với Tây y, chỉ có một loại huyết áp thật, không có huyết áp giả. Nhưng thực tế, theo kinh nghiệm khám phá của môn Đông y - Khí công, về ảnh hưởng của

Bệnh Viện Tinh Gọn - Mark Graban

Bệnh Viện Tinh Gọn (Tư Duy Tinh Gọn - Chìa Khóa Cho Quản Trị Bệnh Viện) - Mark Graban ------------ Cuốn sách Bệnh viện Tinh gọn được viết ra để giúp trả lời câu hỏi:

Combo: Phòng và chữa bệnh ung thư theo phương pháp tự nhiên + Ung thư- Sự thật, hư cấu, gian lận và những phương pháp chữa lành không độc hại

Ung Thư - Sự Thật, Hư Cấu, Gian Lận Và Những Phương Pháp Chữa Lành Không Độc Hại Những gì bạn biết về ung thư đã được tạo dựng cẩn thận và chế tác dưới

The Brain Book - Não Chúng Ta Có Gì Và Làm Gì? - Bìa Cứng

The Brain Book - Não Chúng Ta Có Gì Và Làm Gì? - Bìa Cứng Não chúng ta có gì và làm gì? tiết lộ mọi khía cạnh về cấu trúc và chức năng của

Bí Quyết Sống Khỏe, Hạnh Phúc, Trẻ Mãi Không Già - Sức Khỏe Quý Hơn Vàng

Bí Quyết Sống Khỏe, Hạnh Phúc, Trẻ Mãi Không Già - Sức Khỏe Quý Hơn Vàng Chúng ta phải sống thế nào để bảo vệ sức khỏe? Trong cuộc sống, muốn thành công chúng ta

Ăn Kiêng Eczema (Bệnh Chàm, Viêm Da Cơ Địa)

Thông tin sản phẩm Mã hàng 8935280915367 Tên Nhà Cung Cấp Thái Hà Tác giả Karen Fischer, BHCs, Dip. Nut Người Dịch Hanah Nguyen NXB Công Thương Năm XB 2023 Ngôn Ngữ Tiếng Việt Trọng

Ăn Theo Nhóm Máu

Ăn Theo Nhóm Máu ------------ Cuốn sách Ăn theo nhóm máu tính đến nay đã được tròn 20 năm. Tính lâu dài có lẽ là điểm nổi bật nhất của cuốn sách. Hiếm có một

Giải Mã Nước Tiểu - Đánh Giá Sức Khỏe Và Chẩn Đoán Bệnh Tật - THA

Giải Mã Nước Tiểu - Đánh Giá Sức Khỏe Và Chẩn Đoán Bệnh Tật Đi tiểu là hành động mang lại cảm giác thoải mái cho con người. Đi tiểu không thoải mái là

Sách Hay Khám Phá Kiến Thức Sinh Học: Sinh Học Phân Tử Của Tế Bào - Tập 5 - Sự Sinh Trưởng & Phát Triển Của Tế Bào

Sách Hay Khám Phá Kiến Thức Sinh Học: Sinh Học Phân Tử Của Tế Bào - Tập 5 - Sự Sinh Trưởng & Phát Triển Của Tế Bào Sinh học phân tử của tế bào

Combo sách: Nhân Tố Vi Sinh + Enzyme Chống Lão Hoá + Ăn lành sống mạnh Trái đất thêm xanh - Sức mạnh của chế độ ăn thuần thực vật

Sách: ĂN LÀNH SỐNG MẠNH, TRÁI ĐẤT THÊM XANH Tác giả: J. Morris Hicks & J. Stanfield Hicks Dịch giả: Đặng Hương Giang Nội dung cuốn sách gồm: 03 phần Phần 1: Bạn là những

Sách Đọc Hiểu Kết Quả Xét Nghiệm Máu (MedInsights) - Alphabooks - BẢN QUYỀN

Sách - Đọc Hiểu Kết Quả Xét Nghiệm Máu (MedInsights) Hầu hết mọi người chỉ làm xét nghiệm máu khi gặp vấn đề sức khỏe và cần đến bệnh viện. Nhưng thực tế là xét

Y Học Phổ Thông Dành Cho Mọi Người - Chuyên Đề: Ăn Kiêng

Y Học Phổ Thông Dành Cho Mọi Người - Chuyên Đề: Ăn Kiêng

Chữa Bệnh Bằng Phương Pháp Quán Tưởng

Chữa Bệnh Bằng Phương Pháp Quán Tưởng Sách trình bày một phương pháp chữa bệnh độc đáo và lý thú: sử dụng khả năng tưởng tượng của tâm trí người bệnh. Mặc dù vẫn còn

Sách Miễn Dịch - Philipp Dettmer - Du Hành Thăm Hệ Thống Bí Ẩn Giữ Cho Ta Sống Sót - Bìa Cứng

THÔNG TIN SÁCH - Nhà xuất bản: NXB Lao Động - Tác giả: Philipp Dettmer - Kích thước: 20.8x25.6 cm - Số trang: 374 trang - Hình thức bìa: Bìa cứng GIỚI THIỆU NỘI DUNG:

Sách - Báo cáo pháp y (Tái tại cuộc sống thông qua cái chết) (Sue Black) (Nhã Nam Official)

Nhà phát hành: Nhã Nam Nhà xuất bản: Công Thương Tác giả: Sue Black Dịch giả: Trần Phương Thúy Số trang: 505 Kích thước: 14x20.5 cm Ngày phát hành: 2025 Loại bìa: Bìa mềm Giáo

Combo Ăn Lành Sống Mạnh (2 Cuốn)

Thực phẩm là nguồn cung cấp những dưỡng chất thiết yếu giúp cơ thể tăng trưởng, tái tạo và phát triển toàn diện. Khi những dưỡng chất này được cung cấp đầy đủ, các tế

Combo 2 Cuốn Bộ Cẩm Nang Giúp Bạn Ăn Lành Sống Khỏe

Sống Sạch Để Xanh, Ăn Lành Để Khoẻ Tác giả: Nicolette Richer Dịch giả: Anh Ngô; Ngày xuất bản: 05-2020 Kích thước: 20 x 13 cm Nhà xuất bản: NXB Thanh Niên Hình thức bìa:

Cơ Thể Tự Chữa Lành - Giải Cứu Não

Cuốn sách đi sâu vào các vấn đề liên quan đến não bộ - từ các loại virus, vi khuẩn gây hại cho não, tới kim loại nặng độc hại, dược phẩm lưu cữu, các

Trạm Đọc Official | Y học dinh dưỡng - Những điều bác sĩ không nói với bạn

Tuy là một bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm, nhưng bác sĩ Ray Strand đã phải bó tay chứng kiến người vợ bị những cơn đau mãn tính hành hạ. Từ đó ông đã đồng

Cơ Thể Tự Chữa Lành: Giải Cứu Gan

Cơ Thể Tự Chữa Lành: Giải Cứu Gan ------------ Cơ thể tự chữa lành - Giải cứu gan là cuốn sách tiếp theo trong bộ sách Cơ thể tự chữa lành của tác giả có

Bình Ổn Đại Tràng Phòng Chống Ung Thư

Bình Ổn Đại Tràng Phòng Chống Ung Thư Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Thanh Niên. Công ty phát hành : Huy Hoàng. Tác giả : Fujita Koichiro. Kích thước : 13 x 18.5

Cơ Thể 4 Giờ - The 4 Hour Body (Tặng kèm Booksmark)

Điều quan trọng nhất trong cuộc sống? Nếu người ta hỏi một người trong cơn đói, đó sẽ là thực phẩm. Với một kẻ nào đang lạnh, đó sẽ là hơi ấm. Và nếu một

Lịch Sử Ung Thư - Hoàng Đế Của Bách Bệnh

Lịch Sử Ung Thư - Hoàng Đế Của Bách Bệnh (tái bản 2020) ------------ Lịch Sử Ung Thư - Hoàng Đế Của Bách Bệnh Ung thư đang càng ngày càng là mối đe dọa của

Đồng Hành Cùng Bệnh Nhân Ung Thư: Cẩm Nang Cho Bệnh Nhân Và Người Thân

Đồng Hành Cùng Bệnh Nhân Ung Thư: Cẩm Nang Cho Bệnh Nhân Và Người Thân

Hỏi Đáp Về Trị Liệu Theo Kinh Lạc

“Hỏi đáp về trị liệu theo Kinh lạc” là một quyển sách nổi tiếng về châm cứu của cụ Honma Shohaku, một trong những châm cứu sư từng nổi tiếng ở Nhật Bản. Hiện nay,

Bác Sĩ Tốt Nhất Là Chính Mình - Tập 2: Những Lời Khuyên Bổ Ích Cho Sức Khỏe ( Tái Bản )

Sách gồm những lời khuyên bổ ích và thiết thực cho sức khỏe của mọi đối tượng bạn đọc. Từ chuyện ăn ngủ nghỉ đến những cách thức ngăn ngừa bệnh tật bảo vệ sức

Cuốn sách: Tập luyện cổ họng – 5 phút 1 ngày giúp kéo dài 10 năm tuổi thọ

Tập luyện cổ họng – 5 phút 1 ngày giúp kéo dài 10 năm tuổi thọ ------------ Ngay cả những người quan tâm nhiều đến các vấn đề về sức khỏe cũng thường hay bỏ

Combo Sách Chăm Sóc Sức Khỏe: Nhân Tố Enzyme - Trẻ Hóa (Tái Bản) + Nhân Tố Enzyme - Thực Hành (Tái Bản) + Ăn Gì Cho Không Độc Hại (Sách Sống Khỏe)

Combo Sách Chăm Sóc Sức Khỏe: Nhân Tố Enzyme - Trẻ Hóa (Tái Bản) + Nhân Tố Enzyme - Thực Hành (Tái Bản) + Ăn Gì Cho Không Độc Hại (Sách Sống Khỏe) Nhân Tố

Ngủ Ít Vẫn Khỏe

Ngủ Ít Vẫn Khỏe ------------ Ngủ Ít Vẫn Khỏe Gửi tới bạn – người đang vướng phải những phiền muộn sau: - Ngủ bao lâu cũng không hết cảm giác mệt mỏi - Luôn thức

Cẩm Nang Phòng Và Phát Hiện Bệnh Ung Thư

Cẩm Nang Phòng Và Phát Hiện Bệnh Ung Thư Theo GS D. Maxwell Parkin - Đại học Oxfoxd, một chuyên gia hàng đầu về ung thư trên thế giới - ung thư đang là gánh

Sách Tuyển Tập 1080 Bài Thuốc Cổ Truyền Dân Gian Chọn Lọc - V2057T

Nhà sách Nam Việt – Namvietbook xin trân trọng giới thiệu Sách Tuyển Tập 1080 Bài Thuốc Cổ Truyền Dân Gian Chọn Lọc Sách Tuyển Tập 1080 Bài Thuốc Cổ Truyền Dân Gian Chọn Lọc

Axit Và Kiềm Trong Thực Dưỡng _Thái Hà

Axit Và Kiềm Trong Thực Dưỡng ------------ Từ cuối thế kỷ trước cho tới thế kỷ này, rất nhiều khái niệm quan trọng của cuộc sống đã được đưa vào lĩnh vực sinh lý học.

Sách AZ - Ăn Chay - Sống Lành

GIỚI THIỆU SÁCH Ăn Chay - Sống Lành Ẩm thực chay đang ngày càng phổ biến hơn với tất cả mọi người, không chỉ vì tốt cho sức khỏe mà còn góp phần bảo vệ

How The Brain Works - Hiểu Hết Về Bộ Não

How The Brain Works - Hiểu Hết Về Bộ Não

Combo 2 cuốn : Cẩm Nang Hướng Dẫn Thải Độc Và Chế Độ Ăn Uống Lành Mạnh + Chế Độ Ăn Giảm Cân Và Kiểm Soát Tiểu Đường

Combo 2 cuốn : Cẩm Nang Hướng Dẫn Thải Độc Và Chế Độ Ăn Uống Lành Mạnh + Chế Độ Ăn Giảm Cân Và Kiểm Soát Tiểu Đường ------------   1. Cẩm Nang Hướng Dẫn

Trang đầu 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Trang cuối