✨Ảnh Hưởng Khổng Giáo Ở Nước Ta

Ảnh Hưởng Khổng Giáo Ở Nước Ta

Phan Khôi (1887-1959) là một trong những tên tuổi lớn của báo chí, văn học và tư tưởng Việt Nam thế kỷ XX. Di sản trứ tác của ông, sau hơn nửa thế kỷ, được phát hiện và khám phá trở lại, dần dần bộc lộ những giá trị đáng kể, không phải những giá trị chỉ còn ý nghĩa lịch sử, mà cả những phương diện giá trị chưa hề bị lịch sử vượt qua.

Người viết những dòng này đã có may mắn can dự việc tìm lại, giới thiệu lại những trứ tác từng bị chìm lấp của tác gia Phan Khôi. Công việc tìm lại toàn bộ những tác phẩm Phan Khôi từng đăng báo, in sách, – hiện vẫn còn chưa hoàn tất. Tuy vậy, thiết nghĩ vẫn cần soạn những sưu tập chuyên đề nhằm giới thiệu lại với công chúng rộng từng phương diện tư tưởng của di sản trứ tác Phan Khôi.

Ở tập sách bạn đọc đang cầm trên tay, tôi chọn ra một số bài viết của Phan Khôi xung quanh một trong những đề tài thường trực của ngòi bút ông: bàn luận về Khổng giáo (tức Nho giáo), vạch ra và phê phán những ảnh hưởng mang tính kìm hãm phát triển của nó đối với cơ cấu xã hội, đời sống tinh thần của con người Việt Nam, từ xa xưa đến thế kỷ XX.  Người ta biết, Phan Khôi sinh ra trong gia đình nhà nho có truyền thống khoa bảng, bản thân Phan Khôi được học hành bài bản trong Nho học, được truyền thụ, đồng thờicũng tự đào luyện, để có kiến văn vững chắc không chỉ về Nho học, Hán học mà còn cả về Trung Hoa học nói chung.

Nhưng một vài sự cố xảy ra ở ngay đoạn đầu con đường tiến thân của nho sinh này – đỗ không đủ mức để được bổ làm quan, lại tham gia hoạt động duy tân cùng các bậc đàn anh đến mức can án “quốc sự” – đã đóng sập cánh cửa khoa mục truyền thống trước mặt nho sinh Phan Khôi, buộc ông phải tìm đường sống khác.

Lớn lên ở thời đại mà luồng sóng Âu hóa từ phương Tây lan tỏa mạnh mẽ sang phương Đông, Phan Khôi đã tìm đọc “tân thư” từ Trung Hoa và Nhật Bản, qua đó nhận chân những ưu việt của văn minh Âu Mỹ, nhận ra rằng con đường thay đổi xã hội Đông Á cổ truyền, trong đó có xã hội Việt Nam của mình, chỉ có thể là canh tân theo văn minh phương Tây. Bởi, như ông thấy rõ, đó chính là giai đoạn phát triển cao hơn, tiến bộ hơn, ưu việt hơn, của xã hội loài người, chứ không phải là sự khác biệt về loại hình xã hội, so với các xã hội vùng Đông Á.

Bản thân Phan Khôi từng là chí sĩ của phong trào Duy tân và vì thế đã từng lâm vòng tù tội. Về sau, Phan Khôi không hoạt động như một chí sĩ nữa mà chuyển mình hoàn toàn sang vai trò một người viết báo, một nhà ngôn luận, một trí giả dân sự, sống hoàn toàn trong thân phận một thường dân, lấy viết văn viết báo là một nghề tự nuôi sống, cũng lại lấy báo chí làm môi trường vận động khai sáng đồng bào mình theo hướng canh tân. Phong cách trí giả dân sự thấm sâu vào tư tưởng và văn phong Phan Khôi; ông từng tự coi mình là “viên tiểu tướng của đạo quân bình dân tư tưởng”; không bao giờ ông sa vào lối viết quan phương hãnh tiến; bao giờ ông cũng viết trong giọng dân dã mặn mòi, đôi khi hơi đậm phong vị phương ngữ Đàng Trong, phương ngữ xứ Quảng.

Một trong những trở ngại lớn lao trên con đường canh tân xứ sở, Phan Khôi nhận ra, chính là di sản Nho giáo mà người xứ mình đã tiếp nhận và áp dụng ngót ngàn năm nay. Vấn đề khắc phục di sản này, theo Phan Khôi, không phải là tìm cách xóa bỏ nó – sự xóa bỏ này, một cách nghịch lý, đã được thực hiện phần lớn bởi chính nền cai trị thực dân của người Pháp – mà chính là nhận ra bản lai diện mục của Khổng giáo, đánh dấu để loại bỏ những nguyên lý và yếu tố đã lỗi thời, giữ lại một số ít yếu tố khả thủ, nhất là những yếu tố có vai trò trong bồi dưỡng giáo dục nhân cách.

Phân tích trạng thái tinh thần của xã hội Việt Nam, Phan Khôi chỉ ra ảnh hưởng rất nặng của ý thức hệ Khổng giáo, từ Trung Hoa truyền vào nước ta thời kỳ bị nội thuộc, trở thành công cụ của chế độ quân chủ chuyên chế ngoại bang, và sau đó, của chế độ quân chủ chuyên chế độc lập, tạo ra con người chức năng, con người công cụ, trói buộc con người vào chế độ quân chủ bằng những quy phạm đạo đức hà khắc. Phan Khôi thấy rõ, “Khổng giáo chỉ dạy cách sống ở đời, chớ không dạy về những sự sau khi chết”, – Khổng giáo là học thuyết về cuộc sống hiện tại. Hệ thống học thuyết Khổng giáo, như Phan Khôi và nhiều học giả đương thời (Trần Trọng Kim, Đào Duy Anh, ) vạch rõ, bao gồm một loạt phạm trù đạo đức, đứng đầu và bao trùm là “nhân”, trong những liên hệ tương quan tương ứng với một loạt phạm trù khác, như “trung”, “thứ”, “kính”, “lễ”, “trí”, “dũng”, “hiếu”, “nghĩa” Đây là những phẩm chất, những đặc tính mà Nho giáo đòi hỏi các môn đồ (nho sĩ) phải học hỏi và tu dưỡng để đạt được; họ phải trở thành “quân tử”, tức là người có được các đức hạnh tôn quý ấy, đặng, có thể làm nên những điều công chính.

Theo Nho giáo, trong một trật tự xã hội dựa trên quân quyền (quyền lực tối thượng thuộc về ngôi vua), công việc chính trị của ông vua thành hay bại chủ yếu do sự dùng người. Mẫu hình người quân tử được Nho giáo đề xuất như những “hiền tài” để vị quân chủ sử dụng vào bộ máy nhà nước, cai trị dân, chủ yếu theo cung cách dạy bảo, nêu gương (đức trị, cũng gọi là nhân trị).

Phan Khôi vạch rõ, Nho giáo đã được thể chế hóa vào cấu trúc chế độ quân chủ. “Trong Khổng giáo không có đặt riêng ra người cầm quyền chủ giáo như Giáo hoàng của đạo Thiên Chúa; mà ông vua tức là người chủ giáo đó, vì ông vua là chức “Quân” mà thêm cả chức “Sư”. Bởi vậy, người trong nước theo Khổng giáo, làm tín đồ Khổng Tử, đã đành, nhưng trong sự theo ấy lại còn phải ở dưới quyền vua nữa.” (“Cái ảnh hưởng của Khổng giáo ở nước ta”, [kỳ 4], Thần chung, S.G., s. 218, ngày 9.10.1929).

Nho học (Khổng học) là nơi đào tạo các môn đồ – các nhà nho – theo mẫu hình người “quân tử”, có trách nhiệm phò tá, trợ giúp vị giáo chủ (= ông vua) cai quản dân chúng ở đất nước mình. Chế độ quân chủ Đông Á (Trung Hoa, Việt Nam) lựa chọn quan chức chủ yếu từ giới nhà nho, thông qua các kỳ thi Nho học. Nho giáo chính là học thuyết biện hộ chế độ quân chủ chuyên chế, là “trường học” đào tạo quan chức cho bộ máy quân chủ chuyên chế. Phan Khôi đã nhận ra đặc điểm vừa khác biệt lại vừa tương đồng của Đông Á thời trung đại dưới các nền chuyên chế Nho giáo so với châu Âu trung đại dưới sự cai trị của nền quân chủ thần quyền theo Thiên Chúa giáo. Vai trò nhà nho trong xã hội theo Nho giáo cũng tương tự vai trò các giáo sĩ trong các nhà nước thần quyền Thiên Chúa giáo trung đại. Bằng hiểu biết và bằng trải nghiệm cá nhân, Phan Khôi khẳng định thuộc tính của nhà nho, sản phẩm của Khổng giáo, là: nhà nho bao giờ cũng tôn thờ, phụng sự chế độ quân chủ!

Sang thời cận hiện đại, khi các xã hội vùng Đông Á (Trung Hoa, Nhật Bản, Việt Nam, ) lâm vào khủng hoảng trước sự bành trướng “toàn cầu hóa” lần thứ nhất do sự phát triển công thương nghiệp tư bản phương Tây gây ra, thì Khổng giáo phải đối đầu với làn sóng “Âu hóa”. Các cuộc vận động “tân văn hóa” ở khu vực này đều nhằm xây dựng tinh thần khoa học và dân chủ, tức là nhằm vượt qua những ảnh hưởng vốn đã thâm căn cố đế của Khổng giáo. Trên đất Việt Nam, các thiết chế xã hội gắn với Nho giáo bị xóa bỏ từng phần, không phải bởi chính người Việt mà là bởi thế lực thực dân từ phương Tây đến. Tuy vậy, việc hóa giải ý thức hệ Nho giáo và những ảnh hưởng sâu rộng của nó trong xã hội người Việt vẫn cần phải do chính người Việt thực hiện. Phan Khôi hình dung sự hóa giải ấy cần phải được tiến hành trên một phổ rộng; về học thuyết, cần biến Nho giáo từ chỗ là những tôn chỉ “thiên kinh địa nghĩa” mà người ta phải tuân thủ, trở thành đối tượng của nghiên cứu, phân tích, phê phán; lịch sử các học phái Nho giáo trong quá trình lịch sử cần được mô tả, nhận diện, đánh giá. Một số nét tinh túy mà Nho giáo tạo nên ở cư dân Việt như đức chính trực, lòng ái quốc, , thì cần giữ lại, kế thừa, vận dụng vào việc giáo dục tu dưỡng nhân cách. Những lề thói phi nhân, kỳ thị giữa người với người trong cộng đồng, do Nho giáo tạo ra hoặc dung dưỡng, thì cần được chỉ ra và tạo dư luận phản kháng, lên án, bài trừ.

Nhìn sâu hơn vào xã hội Việt Nam thời quân chủ, Phan Khôi vạch ra đặc tính của nó chẳng những chỉ là xã hội đẳng cấp, mà còn là một xã hội bất bình đẳng về giới, một xã hội nam quyền, trọng nam khinh nữ, với những quy phạm và định kiến phi nhân, được Nho giáo bênh vực và hợp pháp hóa, ví dụ chuẩn mực chữ “trinh” của Tống nho, hoặc những tập quán về chế độ đại gia đình đã hình thành dưới ảnh hưởng Khổng giáo, theo đó người gia trưởng có quyền áp chế các thành viên là con cháu, người mẹ chồng thường lạm quyền gia trưởng, áp chế nàng dâu, gây ra vô vàn thảm kịch không đáng có.

Không phải ngẫu nhiên khá nhiều bài viết của Phan Khôi trên đề tài này đều gắn với những câu chuyện con người và xã hội cụ thể. Phan Khôi thấy và cũng muốn chỉ cho đồng bào mình thấy rằng, các nguyên lý của Khổng giáo, nhất là của Tống nho, đã chi phối sâu sắc đến tận cơ cấu xã hội và gia đình, tạo ra những sự bất bình đẳng, bất công rất sâu sắc về giới, trong đó, sự kỳ thị và áp chế giới nữ, dành mọi đặc quyền và ưu thế cho giới nam – một đặc tính cố hữu của nềnquân chủ chuyên chế Á Đông mà sự thống trị của người gia trưởng ở quy mô gia đình đã được quan niệm như sự phóng chiếu thu nhỏ vai trò ông hoàng đế ở quy mô quốc gia. Chính cơ cấu này, đặc tính này đã bộc lộ tính chất nô dịch, phi nhân bản, phản xã hội của nó, khi nhân loại bước sang thời hiện đại, nhất là khi người ta có dịp so sánh hiện trạng con người và xã hội phương Đông với cách thức tổ chức xã hội, với sự bình đẳng giữa các cá nhân, kể cả về giới tính, đã và đang tiến triển ở phương Tây.

Đề tài về vấn đề phụ nữ, vốn chiếm một phần khá trọng yếu trong di sản tư tưởng Phan Khôi, đáng để trình bày trong một sưu tập khác. Tuy vậy, đề tài ấy không tách rời sự khảo sát của ông về vai trò của Khổng giáo ở nước mình. Bởi vậy, tôi chọn vào cuốn tuyển này một số bài Phan Khôi viết có liên quan đến cả hai đề tài.

Sự nhận định về Khổng giáo, ở Phan Khôi, như ta sẽ thấy qua mấy bài viết cuối những năm 1930s, càng với thời gian càng trở nên sâu sắc. Ông đã từng là nhà nho, từng “nằm trong chă” để dư biết trong đó chứa đựng những gì, tuy rất hiếm người trong giới nhà nho có được tầm nhìn tầm nghĩ và sự phản tỉnh mạnh mẽ như ông. Chính ông đã tố cáo thói tật cố chấp, thiếu khoan dung (anti-tolérance) của giới nhà nho trong đời sống, nhất là đời sống văn hóa tư tưởng – trái hẳn giáo điều Nho giáo về “trung thứ”. Chính ông đã rút ra kết luận phổ quát về sự thù địch của nho gia với nguyên lý dân chủ của sự tổ chức và vận hành xã hội, bởi, – như ông đọc ra qua cả hệ thống học thuyết cổ truyền lẫn một vài chứng nghiệm thời sự chính trị quốc tế đương thời, – Nho giáo chính là học thuyết tôn sùng và biện hộ cho chế độ quân chủ chuyên chế; người theo Nho giáo tìm thấy lẽ sống, tìm thấy chỗ đứng của mình chính là trong cơ chế quan liêu quân chủ chuyên chế.

Trong một số bài viết sau năm 1945, Phan Khôi đề cập một số khía cạnh mà trước kia ông mới chỉ lướt qua, ấy là nỗ lực của các nhà nho Việt Nam nhằm vượt qua những giới hạn của các giáo điều Nho giáo, nêu lên hướng xử lý nhân bản cho một số vấn đề xã hội và con người. Khía cạnh tích cực trong tác phẩm và hành trạng những nhà nho là danh nhân Việt Nam như Nguyễn Du, Nguyễn Đình Chiểu, đã được Phan Khôi luận chứng với sức thuyết phục khá lớn. Các bài Phan Khôi viết liên quan đến Khổng giáo, phần lớn là loại bài nghị luận với khuôn khổ dài ngắn khác nhau. Các bài đưa vào sưu tập này đều giữ nguyên bút danh cụ thể mà Phan Khôi ký dưới mỗi bài khi đưa đăng báo, như: Chương Dân, C.D., Khải Minh, Thông Reo, T.R., Phan Khôi, P.K.

Đây là một sưu tập chuyên đề dành cho bạn đọc rộng rãi, vì vậy, người biên soạn đã lược qua khá nhiều ghi chú chi tiết về tình trạng văn bản các tác phẩm.

Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.

Hà Nội, tháng Tám năm 2017

Lại Nguyên Ân

Sách: Quăng Mình Vào Chốn Thiền Môn Tập 02 – Hành Trình Cùng Báo Giác Ngộ

Quăng Mình Vào Chốn Thiền Môn Tập 02 – Hành Trình Cùng Báo Giác Ngộ ------------ Quăng Mình Vào Chốn Thiền Môn Tập 2 – Hành Trình Cùng Báo Giác NgộMột người xuất gia cần

BÀN TAY CŨNG LÀ HOA (TÁI BẢN LẦN 2) ( Thích Nhất Hạnh - Phương Nam)

Trong đời sống xã hội, làm thơ và tổ chức bình thơ là tập quán và thú vui bổ ích đối với những người yêu thích thơ văn, đặc biệt là thơ, nhất là vào

Phép Lạ Của Sự Tỉnh Thức (Tái Bản 2022)

Phép Lạ Của Sự Tỉnh Thức là những phương pháp nhiệm mầu thực tập thiền quán trong đời sống hàng ngày. Đọc nó, chúng ta cảm nhận được từng sát na hạnh phúc trong cuộc

Phôi Thai Học Phật Giáo Tây Tạng

Cuốn sách giới thiệu phôi thai học theo Phật giáo Tây Tạng và chia sẻ những kiến thức quý giá cho những người sắp làm cha mẹ, có nhu cầu tìm hiểu cách để bảo

Sách Siddhartha (TB 2021) - Nhã Nam - BẢN QUYỀN

Tác giả: Hermann Hesse Dịch giả: Lê Chu Cầu Nhà xuất bản: Văn học Số trang: 220 Kích thước: 12 x 20 cm Ngày phát hành: 06-2021 Trong các tác phẩm của Hemann Hesse, có

Thả Trôi Phiền Muộn (Tái Bản) - những câu chữ đầy tính nhân văn về duyên phận cuộc đời và sự hạnh phúc của nhân sinh

Thả Trôi Phiền Muộn (Tái Bản) ------------ Dù đục dù trong con sông vẫn chảy Dù cao dù thấp cây lá vẫn xanh Dù người phàm tục hay kẻ tu hành Đều phải sống từ

Ám Ảnh Từ Kiếp Trước - Bí Mật Của Sự Sống Và Cái Chết (Tái Bản 2020)

Ám Ảnh Từ Kiếp Trước - Bí Mật Của Sự Sống Và Cái Chết (Tái Bản 2020) ------------ Cuốn sách hay và khiêu khích suy nghĩ này đã phá vở những rào cản trong trị

Trị Tâm Sân Hận

Chưa bao giờ trong lịch sử nhân loại lại có những trang sử đau thương như thế kỷ thứ XX qua hai cuộc đại chiến thế giới cùng với những nạn diệt chủng. Có lẽ

Cuộc Đời Đức Phật (Tái Bản)

Nhà xuất bản: Lao Động Tác giả: Ohta Hisashi, Ito Kentaro Dịch giả: Phạm Huyền, Tú Anh Kích thước: 14.5 x 20.5cm Số trang: 235 Loại bìa: Bìa mềm ---------------- Cuộc Đời Đức Phật “Một

Hòa Thượng Nói Với Doanh Nhân

Hòa Thượng Nói Với Doanh Nhân Nhận thức là một hòn đảo, hòn đảo càng lớn thì lĩnh vực chúng ta chưa biết tới càng rộng. Tri thức, văn hóa, khoa học đã khơi mở

Combo Kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện Trọn Bộ (Bìa Mềm) + Kinh Nhân Quả Ba Đời + Chú Mãn Nguyện Đại Bi Tâm Đà La Ni

1. Kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện Trọn Bộ (Bìa Mềm) Kinh này được cho là ghi lại những lời nói của đức Phật Thích Ca trong khoảng thời gian cuối cuộc đời của

TĂNG SỰ BÁCH GIẢNG - CÙNG NHAU TU TẬP

Giới thiệu sách Tăng Sự Bách Giảng - Cùng Nhau Tu Tập Tăng Sự Bách Giảng - Cùng Nhau Tu Tập Cuốn sách gồm những nội dung chính như sau: Bài 1: Quy y Tam

ĐẠO PHẬT ĐI VÀO CUỘC ĐỜI

Suối nguồn phát sinh của đạo Phật là một sự giác ngộ về sự thật của cuộc đời (Tứ diệu đế), vì vậy đạo Phật có tính cách vượt lên trên cuộc đời. Sự vượt

An Sĩ Toàn Thư - Khuyên Người Niệm Phật Cầu Sinh Tịnh Độ

Tiên sinh Chu An Sĩ, người Côn Sơn, trước tác rất nhiều sách. Tôi nhờ đọc qua các sách của tiên sinh mà được lợi ích sâu xa vô vàn. Thuở xưa đức Thế Tôn

Buông Xả Phiền Não - Tái Bản 2022

Buông Xả Phiền Não - Tái Bản 2022 ------------ Hạnh phúc là gì và vì sao có những người đạt được mọi thứ mình muốn mà vẫn không được hạnh phúc? Thật ra, hạnh phúc

Sách- Cuộc Đời Đức Phật

Công ty phát hành: Thái Hà Tác giả: Ohta Hisashi Nhà xuất bản: NXB Lao Động Xã Hội Năm xuất bản: Số trang: 237 Giới thiệu sách: “Một con người phi thường đã xuất hiện

Buông Xả Phiền Não

Buông Xả Phiền Não - Tái Bản 2022 ------------ Hạnh phúc là gì và vì sao có những người đạt được mọi thứ mình muốn mà vẫn không được hạnh phúc? Thật ra, hạnh phúc

Đạo Phật Đi Vào Cuộc Đời

Đạo Phật Đi Vào Cuộc Đời ------------ Đạo Phật Đi Vào Cuộc Đời Suối nguồn phát sinh của đạo Phật là một sự giác ngộ về sự thật của cuộc đời (Tứ diệu đế), vì

Đạo Phật Vỡ Lòng

Đạo Phật Vỡ Lòng (Tái Bản) ------------ Cốt lõi của đạo Phật là gì? Hãy khoan nói đến những giá trị sâu xa kia, hãy nghĩ nó đơn giản rằng giúp đạo Phật giúp chúng

Bồ Tát Nhí – Con đường giác ngộ của Đức Phật dành cho trẻ em

“Bồ Tát Nhí – Con đường giác ngộ của Đức Phật dành cho trẻ em” cuốn sách song ngữ dành cho trẻ 6+. Bồ Tát Nhí đánh thức ước muốn của mỗi chúng ta để

Phật Giáo Dễ Hiểu (Bìa mềm)

Nhà xuất bản: Hồng Đức Tác giả: Noah Rasheta Dịch giả: Nghiêm Nghiên Kích cỡ: 13.5 x 21cm Số trang: 168 Loại bìa: Bìa mềm ---------- Phật Giáo Dễ Hiểu “Thật vinh hạnh khi được

Giao Tiếp Như Một Phật Tử

“Giao tiếp rõ ràng, hiệu quả và dễ hiểu đang trở thành một nghệ thuật bị thất truyền trong thời đại ngày nay, giữa một thế giới của những tin nhắn, email và các mối

Chỉ Là Một Cội Cây

Ajahn Chah thường nhắc nhở chúng ta rằng: Đức Phật chỉ dạy cho chúng ta phương cách tu để thoát khổ nhưng Ngài không thể tu thay cho chúng ta được. Không thể dùng lời

Sách - Giới Đàn Tăng ( Bìa da) - HT Thích Thiện Hòa

Nguyên bộ Giới Đàn này đã ra đời không biết từ thời nào. Đến đời Tự Đức (1847 – 1881) năm thứ 34, có Ngài Tỳ kheo Phổ Tấn học thông kinh luật, thấy bộ

Phật Giáo Dễ Hiểu

“Thật vinh hạnh khi được cầm trên tay cuốn sách PHẬT GIÁO DỄ HIỂU. Noah Rasheta có lối viết minh bạch, rõ ràng và phong cách giảng dạy vô cùng hiệu quả, hình thức hỏi

Trong Vòng Sinh Diệt - Ajahn Chah

"Trong Vòng Sinh Diệt" tập hợp những bài thuyết giảng của Ajahn Chah do Paul Breiter biên tập, sẽ mang lại cho chúng ta cái nhìn rõ hơn về các ý niệm vô thường và

Sinh Tử Và Giải Thoát - Đại sư Tinh Vân

Tác giả: Đại Sư Tinh Vân NXB: NXB Hồng Đức Năm xuất bản: 2014 Kích Thước: 20.5 x 13.5cm Số trang: 334 Hình thức: Bìa Mềm ------------- Sinh Tử Và Giải Thoát - Đại sư

Quy Sơn Cảnh Sách

Quy Sơn Cảnh Sách Bài văn này được thiền sư Quy Sơn Linh Hựu viết ra nhằm sách tấn việc tu học của đồ chúng, nên gọi là văn cảnh sách, và lấy tên ngài

Các Tông Phái Đạo Phật

Đạo phật từ khi đức Phật tổ lập giáo cho đến nay, đã hơn hai ngàn năm trăm năm,vốn vẫn là một đạo duy nhất. Song hoàn cảnh xã hội và con người ở khắp

Osho - Niềm Vui Sướng

Trong cuốn Niềm Vui Sướng, Osho thừa nhận rằng vui vẻ là tính chất căn bản của cuộc sống. Niềm vui là trạng thái tinh thân của hạnh phúc, trong niềm vui con người sẽ

TĂNG SỰ BÁCH GIẢNG - QUY CHẾ TÙNG LÂM

Cuốn sách gồm những nội dung chính như sau: Bài 1: Phân biệt tùng lâm Bài 2: Tùng lâm ở Trung Quốc Bài 3: Bố cục tùng lâm Bài 4: Bốn mươi tám đơn vị

Sách - Chủ Động Cái Chết Để Tái Sinh Trong Một Kiếp Sống Tốt Đẹp Hơn

Sự sống biến đổi liên tục, không gián đoạn và ngưng nghỉ, thỉnh thoảng có những biến cố lớn mà ta gọi là cái chết. Cái chết nói chung, theo định nghĩa y khoa, là

Phật Giáo Dễ Hiểu

“Thật vinh hạnh khi được cầm trên tay cuốn sách PHẬT GIÁO DỄ HIỂU. Noah Rasheta có lối viết minh bạch, rõ ràng và phong cách giảng dạy vô cùng hiệu quả, hình thức hỏi

Sách Gieo Một Niệm Lành, Á Châu Books

Sách Gieo Một Niệm Lành, Á Châu Books MÔ TẢ NỘI DUNG Cuốn sách "Gieo một niệm lành" giúp con người lọc bỏ những ồn ào náo nhiệt của thế giới bên ngoài, đi thẳng

CAN ĐẢM LÊN CON

Cha Daniel Considine là nhà linh hướng lỗi lạc. Những khám phá về Thiên Chúa của ngài khiến ta bất ngờ. Từ những hàng chữ trong Thánh Kinh, Thiên Chúa hiện ra hết sức quen

NGÀY SAU MÃI NHƯ NGÀY ĐẦU - Giải Đáp Thắc Mắc Về Tình Yêu Hôn Nhân

Tình yêu, gia đình, đó là những thực tại cao quý gắn liền với cuộc sống của con người. Cao quý vì nó hiện hữu trong ý định khôn ngoan và quyền năng của Thiên

Trung Khoa Thí Thực Cô Hồn

Trung Khoa Thí Thực Cô Hồn "Trung Khoa Thí Thực Yếu Tập" là quyển sách chuyên dùng cho việc bố thí pháp giới lục đạo thập loại cô hồn ở những đàn tổ chức chẩn

Bàn Tay Cũng Là Hoa (Tái bản lần 2)

Bàn Tay Cũng Là Hoa (Tái bản lần 2) Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Phương Đông. Công ty phát hành : Phương Nam Book. Tác giả : Thích Nhất Hạnh. Kích thước :

Sách - Chạm đến giác ngộ - Bhante Panna Supato - Vĩnh Nghiêm Books

CHẠM ĐẾN GIÁC NGỘ - Truyện ngụ ngôn về hạnh viễn ly Tác giả: Bhante Panna Supato. Dịch giả: Thích Hồng Liên. Số trang:176 trang. “Bức tường bỏng rát. Một ngón tay chạm vào. Cơn

Con Đường Chuyển Hóa - Tái Bản 2021

Thông tin sản phẩm Mã hàng 8935280907966 Tên Nhà Cung Cấp Thái Hà Tác giả Thích Nhất Hạnh NXB NXB Hà Nội Năm XB 2021 Trọng lượng (gr) 250 Kích Thước Bao Bì 20.5 x

Người Sống Cũng Phải Hồi Sinh

Người Sống Cũng Phải Hồi Sinh

Lược Sử Phật Giáo (Song Ngữ Anh - Việt)

Edward Conze quả thật đã làm được điều tưởng như không thể làm được là giới thiệu tổng quát về lịch sử phát triển của Phật giáo bằng một cách ngắn gọn nhất có thể

Bát Nhã Chi Tâm

BÁT NHÃ CHI TÂM sẽ mang đến cho bạn một góc nhìn mới về Thiền – là dọn sạch sẽ tâm trí, mở rộng cuộc đời để đón nhận và nhìn rõ bất cứ điều

Tủ Sách Đời Người: Uyên Ương Gãy Cánh_THA

Tủ Sách Đời Người: Uyên Ương Gãy Cánh Theo truyền thuyết Á Đông, uyên ương là đôi chim yêu thương nhau thắm thiết, bay đi nơi đâu hay đậu lại chỗ nào cũng phải liền

Ám Ảnh Từ Kiếp Trước - Bí Mật Của Sự Sống Và Cái Chết (Tái Bản 2020)

Ám Ảnh Từ Kiếp Trước - Bí Mật Của Sự Sống Và Cái Chết (Tái Bản 2020) ------------ Cuốn sách hay và khiêu khích suy nghĩ này đã phá vở những rào cản trong trị

Siêu Lí Trí Của Đức Phật - Để Mọi Lo Lắng Đều Tan Biến

Siêu Lí Trí Của Đức Phật - Để Mọi Lo Lắng Đều Tan Biến Hy vọng rằng bạn đọc sẽ cảm nhận và áp dụng vào cuộc sống thường nhật của mình thông qua những

Tinh hoa đường đạo

Tinh hoa đường đạo

Bụt Là Hình Hài, Bụt Là Tâm Thức

Bụt Là Hình Hài, Bụt Là Tâm Thức ------------ Ngay những trang đầu, nội dung của cuốn sách đã được trình bày một cách súc tích, đầy đủ qua một hình ảnh rất đẹp: Hình

Sách - Lời của Nietzsche cho người trẻ (Tập 2) (TB 2023) - Nhã Nam Official

Tác giả: Shiratori Haruhiko Dịch giả: Nguyễn Đỗ An Nhiên Nhà xuất bản: Thế Giới Số trang: 276 Kích thước: 14.5x20.5 cm Ngày phát hành: 09-2023 Trong làng triết học phương Tây, Nietzsche có lẽ

ĐỨC PHẬT THỜI TIỀN PHẬT GIÁO - Trí Tuệ Từ Những Giáo Lý Sơ Khai - Gil Fronsdal - Lan Phương dịch - Thái Hà

“Đức Phật thời tiền Phật giáo: Trí tuệ từ những giáo lý sơ khai” là bản dịch từ một tập các bài kinh kệ Phật giáo cổ thường được coi là một trong những giáo

Every Breath You Take - Chánh Niệm Trong Từng Hơi Thở

Mã hàng 8935074134356 Tên Nhà Cung Cấp Văn Lang Tác giả Rose Elliot Người Dịch Thanh Mai NXB Hồng Đức Năm XB 2024 Trọng lượng (gr) 170 Kích Thước Bao Bì 20.5 x 13.5 x

VƯỢT QUA CHƯỚNG NGẠI

Tác giả: PA AUK SAYADAW Dịch: TK Pháp Thông – Hình thức: Bìa mềm – Trọng lượng:200g – Số trang: 156 – Kích Thước: 14*21cm -- Giới Thiệu Hôm nay tôi sẽ chỉ cho quý

Lịch sử Phật Giáo Tây Tạng - HT Thích Thánh Nghiêm

Không rõ sử cổ đại của dân tộc Tây Tạng như thế nào, nay chỉ dựa vào những ghi chép trong cổ sử Trung Quốc để có được những hiểu biết về dân tộc Tây

Tiếng Chuông Pháp Cổ

Giống như tên gọi “Tiếng chuông pháp cổ”, cuốn sách là tiếng nói của đạo Phật, một tôn giáo đã đồng hành cùng nhân loại trong hơn 2 nghìn năm lịch sử. Tiếng nói ấy,

Sách Mẹ - Biểu Hiện Của Tình Thương (Tái bản năm 2022)

Mẹ - Biểu Hiện Của Tình Thương (Tái bản năm 2022) Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Thế Giới. Công ty phát hành : Phương Nam Book. Tác giả : Thích Nhất Hạnh. Kích

Sách - Đệ Tử Quy (Phép Tắc Người Con)

“Đệ tử quy”, được ca ngợi là “Nhân sinh đệ nhất bộ, thiên hạ đệ nhất quy”, do Lý Dục Tú biên soạn vào những năm Khang Hy đời Thanh, giảng đạo đức luân lý

Sống Đời Bình An - Tái Bản 2023

Sống Đời Bình An - Tái Bản 2023 Sau sự thành công và được bạn đọc đón nhận, ủng hộ của tác phẩm Thả trôi phiền muộn, tác phẩm thứ hai của tác giả -

Trong Vòng Sinh Diệt (Tái Bản 2023)

Trong Vòng Sinh Diệt Được sinh ra trong thế giới này, chúng ta đều phải đối mặt với nhiều đau khổ đến từ sinh, lão, bệnh, tử. Bởi mọi sự vật trên đời không tồn

Chuyện Vãng Sanh (Tập 3)

Chuyện Vãng Sanh (Tập 3) Nam mô Bổn sư Thích Ca Mâu Ni Phật! Kính thưa chư liên hữu gần xa, Đại Sư Ân Quang là vị Tổ thứ 13 của tịnh Độ Tông, chính

Thoảng Hương Sen

Thoảng Hương Sen Khai thị là để ngộ nhập. Nhập về đâu? Về Như Lai tạng, về bào thai Như Lai. Về Chơn tâm thường trú. Về thể tánh tịnh minh. Nhưng, không chỉ vậy.

Trang đầu 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 Trang cuối